Washington, Juni 2025 – Hatua ya Marekani kushambulia vinu vitatu vya nyuklia vya Iran mapema Jumapili imeibua wasiwasi mkubwa duniani, huku mataifa mbalimbali yakitoa matamko ya tahadhari na kuitaka pande husika kurejea kwenye meza ya mazungumzo badala ya kuendeleza mzozo wa kijeshi.
🔴 Marekani Yapiga Iran: Trump Achochea Taharuki
Rais wa Marekani, Donald Trump, ambaye awali alitangaza kuwa atatoa uamuzi ndani ya wiki mbili kuhusu kujiingiza moja kwa moja kwenye vita vya Israel dhidi ya Iran, alitekeleza uamuzi huo kwa haraka zaidi ya alivyotarajiwa. Marekani ililenga na kushambulia maeneo matatu ya nyuklia ya Iran, ingawa kiwango cha uharibifu bado hakijabainika wazi.
📢 Iran Yaitikia Kwa Hasira
Waziri wa Mambo ya Nje wa Iran, Abbas Araghchi, alilaani vikali mashambulizi hayo akisema:
“Marekani imevuka mstari mwekundu mkubwa. Huu si wakati tena wa diplomasia. Iran ina haki kamili ya kujilinda.”
Mashaka yamezuka duniani kote kuhusu iwapo Iran, ambayo iko katika hali dhaifu kijeshi na kiuchumi, itasalimu amri au itaamua kushambulia vituo vya Marekani vilivyo katika Ghuba kwa kushirikiana na washirika wake kama Hezbollah, Hamas, na Houthis.
🌐 Rekodi ya Maoni Kutoka Mataifa Mbali Mbali:
🔹 Ujerumani na Ufaransa – Zimetaka pande zote kujizuia na kurejea katika makubaliano ya nyuklia ya JCPOA, zikionya kuwa mzozo huu unaweza kuwa hatari kwa amani ya dunia.
🔹 Uingereza – Imeelezea wasiwasi wake kuhusu ongezeko la mivutano lakini ikaelezea pia uhalali wa kulenga vinu vinavyotishia usalama wa kimataifa.
🔹 Urusi na China – Zimeshutumu mashambulizi hayo zikiyaita “uvunjaji wa sheria za kimataifa” na zimetaka kikao cha dharura cha Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa.
🔹 Saudi Arabia na Falme za Kiarabu – Ingawa ni wapinzani wa Iran, zimehimiza kutumika kwa njia za kidiplomasia kuzuia mgogoro mkubwa wa kikanda.
🔹 Qatar na Oman – Zimeelezea kusikitishwa kwao na mwelekeo wa sasa, zikikumbusha kwamba njia ya mazungumzo bado ipo wazi iwapo pande zote zitaonyesha nia ya kweli.
🔹 Hezbollah na Houthi (Yemen) – Makundi haya yaliyo karibu na Iran yametoa matamko ya kuunga mkono Tehran lakini bado hayajachukua hatua yoyote ya kijeshi.
💬 Mtazamo wa Wachambuzi:
Wataalamu wa siasa za kimataifa wameonya kuwa vita kamili kati ya Marekani na Iran huenda vikazua machafuko makubwa ya kiusalama, hasa katika Mashariki ya Kati, eneo ambalo tayari linakabiliwa na mivutano mingi ya kikabila na kidini.
🕊️ Je, diplomasia bado ina nafasi?
Licha ya matukio ya hivi karibuni, mataifa mengi yanaamini kuwa bado kuna nafasi ya kidiplomasia, ikiwa pande zote zitaacha kutumia lugha za vitisho na kurudi kwenye mazungumzo ya wazi na ya haki.
✍🏽 Mwandishi: MANGWA
#IranUSConflict #DiplomacyNow #MasharikiYaKati #HabariZaDunia #MecaMedia #MANGWA