Rwanda Yaendelea Kudhibiti Kiongozi na Mwelekeo wa Uasi wa AFC/M23 Mashariki mwa DRC
Rwanda bado ina nafasi kuu katika kutoa maagizo na kusimamia harakati za kijeshi za uasi wa AFC/M23 katika maeneo mbalimbali ya mashariki mwa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo (DRC). Taarifa hii imethibitishwa katika ripoti ya siri ya kundi la wataalamu wa Umoja wa Mataifa iliyopatikana na mecamedia tarehe 2 Julai 2025.
Katika ripoti hiyo, imedhihirika kuwa viongozi wa kijeshi na wa kisiasa wa M23 bado wanapokea maagizo ya moja kwa moja kutoka kwa serikali ya Rwanda kupitia huduma zake za kijasusi. Ripoti inasema:
“Uongozi wa kijeshi wa AFC/M23 unabaki mikononi mwa ‘Jenerali’ Sultani Makenga, huku uongozi wa kisiasa ukiendelea kushikiliwa na Bertrand Bisimwa na Corneille Nangaa. Maafisa hawa wa M23 wanaendelea kupokea maagizo na msaada kutoka kwa serikali ya Rwanda na vyombo vyake vya usalama. Fred Ngenzi Kagorora, mwenye asili ya Rwanda-Congo, pamoja na Brigedia Jenerali Patrick Karuretwa, wamekuwa wakihusika moja kwa moja katika mawasiliano na Makenga, Bisimwa, na ‘Kanali’ Imani Nzenze.” — Kundi la Wataalamu wa UN.
Ripoti hiyo pia imeeleza kuwa Corneille Nangaa, aliyewahi kuwa Mwenyekiti wa Tume ya Uchaguzi (CENI) ya DRC, ameanza kuwekwa pembeni katika usimamizi wa harakati za AFC/M23. Inadaiwa kuwa Rwanda imepoteza imani naye kutokana na “tamaa binafsi ya kuchukua madaraka kwa nguvu hadi Kinshasa.”
“Awali Corneille Nangaa aliwasilishwa kama sura ya kisiasa ya AFC/M23 kwa lengo la kuonesha kwamba uasi huu ni tatizo la ndani ya Congo. Hata hivyo, alitengwa hatua kwa hatua na Rwanda kwa sababu ya ndoto yake binafsi ya kutaka kuingia Kinshasa kwa nguvu. Rwanda pamoja na M23 walikuwa tayari kushinikiza mabadiliko ya utawala, lakini hawakuwa tayari kuunga mkono kampeni ya kijeshi ya kuvamia Kinshasa.” — Ripoti ya Umoja wa Mataifa.
Uasi wa M23 ulianza tena Novemba 2021. Corneille Nangaa alijiunga na uasi huo Desemba 2023 kupitia Alliance Fleuve Congo (AFC), muungano wa vikundi vya waasi na vyama vya siasa uliozinduliwa rasmi Desemba 15, Nairobi, Kenya.
Kwa mujibu wa katiba ya muungano huo, Nangaa anasimamia upande wa kisiasa huku Sultani Makenga akiendelea kuongoza operesheni za kijeshi. Lengo lao kuu ni “kuondoa utawala wa Kinshasa kwa njia yoyote ile”, jambo ambalo limepingwa vikali na raia wengi wa Congo.
Hadi sasa, AFC/M23 imeshikilia maeneo muhimu, ikiwa ni pamoja na miji mikuu miwili ya majimbo ya Kivu Kaskazini na Kivu Kusini: Goma na Bukavu.
Mwandishi: MANGWA