M23 WAFUNGUA MILANGO YA MGODI RUBAYA: UCHIMBAJI MADINI WA COLTAN WACHUKUA SURA MPYA MASHARIKI MWA CONGO
📍 Rubaya, Kivu Kaskazini – Julai 14, 2025
Katika mkoa wa Kivu Kaskazini, ndani ya milima ya Masisi karibu na jiji la Goma, kundi la waasi wa M23 limeruhusu kwa mara ya kwanza vyombo vya habari kutembelea eneo kubwa la uchimbaji wa coltan, madini adimu yenye umuhimu mkubwa katika utengenezaji wa simu za mkononi na vifaa vingine vya kielektroniki duniani.
Hili linafanyika siku chache tu baada ya Congo na Rwanda kusaini mkataba wa kusitisha mapigano mjini Washington, ingawa kundi la M23 halikuhusishwa moja kwa moja katika makubaliano hayo.
🔍
Mandhari ya Rubaya: Mahali pa Utajiri na Machungu
Katika mgodi wa Rubaya, wachimbaji madini hukusanyika kila siku—wengine wakiteremka kwenye mashimo yenye joto kali, wakichimba kwa mikono, koleo na vifaa duni huku wakiweka maisha yao hatarini. Wengine hupandisha magunia ya mwamba, kuyasafisha na kuichuja coltan kwa mikono tupu.
“Kawaida huwa tuna watu zaidi ya 10,000 wanaofanya kazi hapa kila siku,” anasema Patrice Musafiri, msimamizi wa mgodi aliyewekwa na M23.
Licha ya mazingira magumu, baadhi ya wachimbaji kama Peter Osiasi wanaona mafanikio yao binafsi kupitia kazi hiyo. “Nimeweza kuweka mahari, kuoa na sasa nina watoto. Uchimbaji madini umenibadilishia maisha,” alisema Osiasi kwa matumaini.
🧨
Utajiri wa Coltan Wavutia Nchi za Magharibi
Rubaya, ambayo inahifadhi karibu 15% ya coltan ya dunia na nusu ya akiba ya DRC, imekuwa kivutio kikuu kwa wawekezaji wa kimataifa, hususan baada ya Rais wa Marekani Donald Trump kusema wazi kuwa:
“Tunatafuta haki nyingi za madini kutoka DRC kwa ajili ya Marekani.”
Wachambuzi wanasema kuwa Congo sasa inatumia madini kama kadi ya mazungumzo, ikiomba msaada wa kijeshi na uwekezaji wa moja kwa moja kutoka kwa Marekani kama njia ya kushinda vita vya mashariki.
🛡️
M23 Yadai Kuleta Usalama na Kusimamia Uchumi wa Ndani
Msimamizi wa Rubaya anasema M23 imefanikiwa kuleta utulivu katika eneo hilo kwa kuondoa watu wenye silaha migodini, kuanzisha idara ya madini inayosimamia usalama, na kuanzisha soko kubwa Goma kwa wauzaji wa madini.
“Mwekezaji yeyote wa kigeni anakaribishwa, lakini ni lazima alete maendeleo kwa watu wetu, kama shule, hospitali na mishahara bora,” alisema Musafiri.
🪙
Licha ya Utajiri, Malipo ni Kidogo Sana
Wachimbaji wengi wanakiri kuwa hali imekuwa shwari kuliko zamani, lakini bado malipo ni duni.
“Biashara ni nzuri, lakini tunalipwa pesa kidogo sana,” analalamika Osiasi.
Ripoti za Umoja wa Mataifa zinaeleza kuwa M23 inakusanya mamia ya maelfu ya dola kwa mwezi kwa njia ya kodi za madini, nyingi zikitumwa hadi Rwanda – tuhuma ambazo Kigali na M23 wamezipinga.
🌍
Ushirikiano Mpya wa Kimataifa au Ukoloni Mpya wa Rasilimali?
Katika kipindi ambacho Congo inatafuta uwekezaji wa moja kwa moja wa Marekani ili kuwapa changamoto Wachina wanaotawala sekta ya madini kwa sasa, wachambuzi kama Akramm Tumsifu wanaona mwelekeo huu kuwa “mpango wa kimkakati wa kutumia madini kama silaha ya diplomasia.”
✊🏾
Wito wa Wachimbaji: Amani na Haki ya Malipo
Katika hali iliyojaa changamoto, wachimbaji wanatoa wito wa amani ya kudumu na mazingira bora ya kazi.
“Wito wangu kwa vijana wenzangu na viongozi wetu ni kudumisha amani katika eneo letu. Pia natoa wito kwa wamiliki wa migodi kutuongezea malipo,” alisema Osiasi kabla ya kurejea kwenye mashimo.
📌 Ripoti kamili ya MecaNews inatathmini hali ya Rubaya kama taswira ya utajiri wa Congo unaotawaliwa na vurugu, matumaini, na maamuzi ya kisiasa yanayofanyika mbali na ardhi yenyewe.
✍🏽 Imeandikwa na: MANGWA
Katumbi Aikosoa Amani ya DRC na Rwanda:Ataka Mazungumzo ya Kitaifa
